مونومر وینیل استات

مونومر وینیل استات (VAM) در شرایط محیطی یک مایع بی رنگ، اشتعال پذیر و فرار با نقطه جوش  C° 72-73 است. (VAM) در زنجیره های پتروشیمی یک محصول میانی کلیدی محسوب می شود. بخش قابل توجهی از وینیل استات تولیدی در جهان صرف تولید هوموپلیمرها و کوپلیمرهای پلی وینیل استات می شود. این هومو و کوپلیمرها نیز اغلب برای تولید مشتقاتی مانند پلی وینیل الکل و یا اتیلن وینیل الکل مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد مونومر وینیل استات

انواع چسب

VAM یک ماده اولیه ی به صرفه برای تولید رنج وسیعی از انواع چسب ها است. امولسیون پلی وینیل استات، میزان چسبندگی قابل توجهی برای بسیاری از مواد شامل فلز، چینی، چوب و کاغذ دارد و دارای مزیت هایی همچون پایداری بیشتر رنگ و بی بو بودن، نسبت به لاتکس بوتادین استیرن است.

واسطه های شیمیایی 

VAM به دلیل ساختار و عملکرد شیمیایی مناسب آن، کاربرد وسیعی در ساخت بلوک های مولکولی و  واسطه های شیمیایی دارد.

انواع پوشش ها

VAM به دلیل ویژگی پوشش سطحی مناسب، در فرموله کردن انواع پوشش ها مورد استفاده قرار می گیرد. به خصوص پوشش های بر مبنای فاز آبی.

صنعت غذایی

مشتقات این ماده کاربرد وسیعی در صنعت بسته بندی مواد غذایی دارد به خصوص در بخشی که در تماس مستقیم با ماده  غذایی است.

بیشتر بدانید: کاربرد انواع پلاستیک و ویژگی های آن در بسته بندی مواد غذایی

انواع پلاستیک ها

یکی دیگر از کاربردهای VAM، استفاده از آن جهت تولید انواع پلاستیک ها است. به عنوان مثال، از کوپولیمرایز کردن آن با اتیلن، پولیمری تولید می شود که در ساخت فیلم های انعطاف پذیر، عایق بندی سیم ها و کابل و…کاربرد دارد. VAM را جهت تولید الیاف های اکریلیک نیز مورد استفاده قرار می دهند و هم چنین می توان آن را به پلی وینیل استال تبدیل کرد که در ساخت سیم های مغناطیسی و لایه های داخلی شیشه های ضدگلوله کاربرد دارد.

تولید پارچه

پلیمرهای تولیدی از VAM در صنعت نساجی در بخش تولید رنگ و الیاف پارچه ها کاربرد وسیعی دارند.

بازار اسید استیک در تولید مونومر وینیل استات

مونومر وینیل استات بزرگترین بخش مصرفی استیک اسید را تشکیل می هد. این بخش در سال 2016 حدود 31% از تقاضا برای استیک اسید را به خود اختصاص داده است. پیش بینی می شود این میزان تقاضای استیک اسید به منظور تولید VAM از سال 2016 تا 2020 با نرخ رشد سالیانه ی 3.4% طی یک روند خطی، افزایش خواهد یافت. از این جهت یکی از دلایل اصلی افزایش تقاضا برای استیک اسید، تامین ماده اولیه مورد نیاز جهت تولید VAM خواهد بود که این میزان نسبت به بازه ی 2010 تا 2016 بسیار بیشتر است.

بازار مونومر وینیل استات

صنعت وینیل استات یک صنعت اصطلاحا oligopoly است، بدین معنا که ساختار بازار بین المللی آن به نحوی است که تعداد کمی از تولید کنندگان بخش قابل توجهی از بازار را در انحصار خود دارند و نحوه عملکرد هر کدام از آنها تاثیر مستقیم و قابل توجهی بر بازار آن خواهد داشت. برای VAM دلیل این امر را می توان به وجود موانع و ریسک ورود به بازار آن و همچنین محدودیت های تکنولوژیک فرایند تولید آن اشاره کرد.

شرکت های  زیر نقش کلیدی در بازار VAM ایفا می کنند:

• Celanese Corporation
• Dow Chemical
• KURARAY
• LyondellBasell
• Sipchem

از سایر فروشنده گان برجسته ی این حوزه نیز می توان به نام های زیر اشاره کرد:

• Arkema
• China Petrochemical Corporation (Sinopec)
• Dairen Chemical Corporation
• Wacker Chemie

شرکت های Celanese،  Daicelو Sinopec 40% ظرفیت تولید جهانی را در اختیار دارند.

همراه با رشد روز افزون تولید VAM در چین، تقاضا برای آن در بازار، به سمت این کشور و سایر کشورهای آسیایی منتقل شده است. اما هم چنان اروپای غربی و ایالات متحده بخش قابل توجهی از ساختار بازار را تشکیل می دهند. در سال 2013 در اکثر مناطق اصلی تولیدی به غیر از اروپای غربی، VAM با عرضه مازاد روبه رو شد که از آن تاریخ این امر منجر به وابستگی بیش از پیش کشورهای اروپای غربی به واردات این ماده شده است. این رویه عدم ساختارمندی و ریسک بالای بازار VAM تا زمانی که تولیدکننگان محلی در رقابت با واردات انجام گرفته از چین و تولید کنندگان خاورمیانه ای هستند، همچنان ادامه خواهد داشت. در سال های اخیر چندین واحد تولیدی در مکزیک، برزیل و اروپای غربی یا بسته شده اند و یا با کاهش شدید میزان تولید مواجه شده اند. (مانند واحد INEOS در منطقه ی هول انگلستان و واحد Celanese در منطقه ی تاراگونا اسپانیا که در اواخر سال 2013 تعطیل شدند.) امروزه اروپای غربی به یک وارد کننده ی قابل توجه VAM تبدیل شده است و این روند هم چنان ادامه خواهد داشت.

همان طور که گفته شد، VAM عمدتا جهت تولید پلی وینیل الکل و پلی وینیل استات مورد استفاده قرار می گیرد که تخمین زده می شود این میزان در سال 2016 به ترتیب 47% و 38% از کل مصرف آن را تشکیل داده است. میزان کل تقاضا برای VAM در سال 2016،  6.6 میلیون تن بوده است.

انتظار می رود در طی سال های 2016 تا 2020 تقاضا برای VAM به منظور تولید پلی وینیل استات، بعد از میانگین کاهش سالیانه 0.6% که در طی سال های 2010 تا 2015 تجربه کرد، تقویت شود. تقاضا برای پلی وینیل الکل نیز یک چنین روندی را طی خواهد کرد و پیش بینی می شود این میزان تا سال 2020 نسبت به 2016 حدود 10% افزایش یابد. از سوی دیگر تقاضا برای وینیل استات به منظور تولید اتیلن وینیل استات (EVA) و وینیل استات اتیلن (VAE) با سرعت بیشتری افزایش خواهد یافت.

چین به منظور پاسخ گویی به نیاز روز افزون خود به پلی وینیل استات و پلی وینیل الکل و اتیلن وینیل استات، تا سال 2025 هم چنان بیشترین میزان تقاضا برای وینیل استات را خواهد داشت و نیمی از VAM جهانی را مصرف می کند. دیگر مناطق مصرف کننده ی VAM را بر حسب مصرف، می توان به ترتیب زیر عنوان کرد: منطقه ی آسیا (به استثنای چین و خاورمیانه) – آمریکا – اروپا – خاورمیانه و آفریقا. در سال 2016 منطقه آسیا اقیانوسیه 62% از کل بازار را به خود اختصاص داد و پیش بینی می شود طی 5 سال آینده این بازار با نرخ 4.5% در سال رشد کند.

در حال حاضر چین بزرگترین تولید کننده ی VAM در جهان  است که البته تمام این میزان را به مصرف داخل خود می رساند.