توضیحات
سولفات پتاسیم (Potassium sulfate) با فرمول شیمیایی K2SO4 یک ترکیب معدنی است که کاربرد بسیاری به عنوان کود شیمیایی دارد. پتاسیم در سال 1807 کشف شد. این عنصر حدود 4/2% از وزن پوسته زمین را تشکیل می دهد و از نظر فراوانی هفتمین عنصر پوسته زمین می باشد. مواد معدنی بسیار زیادی که در برکه ها ته نشین شده اند عمل استخراج پتاسیم و نمک آن را اقتصادی تر می کنند. کود سولفات پتاسیم (SOP) نوعی کود پتاسیم خالص است که به سرعت و به طور کامل در آب حل می شود. این کود به بهبود کیفیت میوه، ماندگاری، افزایش مقاومت گیاه به خشکی و افزایش رشد کمک می کند.
در این مقاله به شرح روش تولید و کاربرد این ماده می پردازیم و خطرات آن را بررسی می کنیم.
خرید سولفات پتاسیم
برای ثبت سفارش و استعلام قیمت سولفات پتاسیم کافیست با کارشناسان شرکت مبتکر اندیشان تماس حاصل نمایید و سفارش خود را ثبت کنید تا محصول با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت در اختیار شما قرار گیرد.
روش تولید سولفات پتاسیم
در سال 1985 حدود 1.5 میلیون پتاسیم سولفات از واکنش پتاسیم کلرید و سولفورید اسید تهیه شد. واسطه این واکنش پتاسیم بی سولفات است که طی واکنش زیر تهیه می شود.
KCl + H2SO4 → HCl + KHSO4
KCl + KHSO4 → HCl + K2SO4
مرحله دوم گرماگیر است و نیاز به انرژی دارد.
کاربرد سولفات پتاسیم
عمده ترین کاربرد این ترکیب به عنوان کود شیمیایی است که در این بخش به شرح کامل آن می پردازیم.
کاربرد سولفات پتاسیم در کشاورزی
در حالی که تقریبا تمام کود پتاس در یکی از فرم های توضیح داده شده در بالا آمده است مقدار قابل توجهی از آن به خاک بعنوان کود سولفات پتاسیم که حاوی یک یا چند عنصر دیگر علاوه بر پتاس است اضافه میشود.
بنابراین در این کود 5-20-20 ،5 درصد آن نیتروژن ،20 درصد آن P2O5 و 20 درصد آن K2O در وزن کود میباشد.
کود مخلوط شده از نظر فیزیکی شامل مواد کلرید پتاسیم و دی آمونیوم فسفات که کاربرد وسیعی دارند.
شکل مایع این کود شامل مقادیر کمی از پتاسیم در محلولی روشن اما به نسبت زیادی به صورت معلق شده می باشد.
پتاس معدنی
استخراج یکی دیگر از روش هایی است که می توان پتاس از منابع زیر زمینی جمع آوری کرد. بنابراین، بیشتر کود پتاس به صورت معدنی و از ذخایر زیرزمینی حاصل میشوند.
در این روش آب به میان حفره تزریق می شود تا نمک موجود را در خود حل کند و محلول شامل پتاسیم و سدیم کلراید از حفره ای دیگر در نزدیکی آن خارج می شود.
نحوه استفاده از کود سولفات پتاسیم:
جدول زیر شرح کاملی از نحوه ی مصرف این کود شیمیایی است.
| برای سبزیجات و گلخانه ها | همراه آبیاری | 12-7کیلو گرم در هکتار |
| غلات
( گندم، جو، ذرت) |
آبیاری تحت فشار | 9-5 کیلو گرم در هکتار |
| محلول پاشی | 7-4کیلو گرم در هکتار | |
| همراه آبیاری | 15-9 کیلو گرم در هکتار | |
| آبیاری تحت فشار | 15-10 کیلو گرم در هکتار | |
| محلول پاشی | 10-5 کیلو گرم در هکتار | |
| درختان میوه
(سیب، گلابی، هلو، مرکبات و…) |
همراه آبیاری | 35-15 کیلو گرم در هکتار |
| آبیاری تحت فشار | 12-7 کیلو گرم در هکتار | |
| محلول پاشی | محلول 3 تا 5 در هزار | |
| انگور | همراه آبیاری | 35-15 کیلو گرم در هکتار |
| آبیاری تحت فشار | 15-10 کیلو گرم در هکتار | |
| محلولپاشی | محلول 5 در هزار ( 2تا 3 نوبت ) | |
| خرما | همراه آبیاری | 100 گرم برای هر درخت در 3 نوبت |
| آبیاری تحت فشار | 12-7 کیلو گرم در هکتار | |
| محلولپاشی میوه | محلولپاشی میوه، 7 در هزار ( 1تا 2 نوبت ) | |
| هندوانه و خربزه | همراه آبیاری | 35-15 کیلو گرم در هکتار |
| آبیاری تحت فشار | 15-10 کیلو گرم در هکتار | |
| محلولپاشی | محلول 5 در هزار ( 2تا 4 نوبت ) | |
| چغندر قند | همراه آبیاری | 35-15 کیلو گرم در هکتار |
| آبیاری تحت فشار | 15-10 کیلو گرم در هکتار | |
| محلولپاشی | محلول 5 در هزار ( 2 تا 4 نوبت) |
یون کلرید برای برخی محصولات کشاورزی زیان آور است. بنابراین، از مزایای این کود شیمیایی می توان به کلر دار نبودن آن اشاره کرد.
محلول پاشی سولفات پتاسیم
می توان از این کود هم به صورت آبیاری قطره ای استفاده کرد و هم می توان آن را به برگ های گیاه اسپری گرد.
ساخت شیشه
با مصرف این ماده هنگام تهیه شیشه پس زنی شعله کاهش پیدا می کند و تحمل در برابر فشار افزایش می یابد.
آتش بازی
این ماده به همراه نیترات پتاسیم برای تهیه رنگ بنفش در آتش بازی مورد استفاده قرار می گیرد.
بازار جهانی سولفات پتاسیم
مجموع محصولات تولید شده در جهان افزایش یافته است از 15.9 میلیون تن K2O در سال 1996 به 27.2 در سال 1976 و 31.7 در سال 1986 اما در سال 1996 تولیدات به ارامی کاهش پیدا کرد به طوری که در سال 1996 25.3 میلیون تن محصول تولید و در سال 1997، 25.9 میلیون تن تولید شد.
7کشوری که تولیدات آن ها 90 درصد پتاس جهان را در سال 1997 به همراه داشته است.
- کانادا بزرگترین تولید کننده با 36درصد
- آلمان 14درصد
- روسیه 12درصد
- بلاروس 11درصد
و آمریکا 6 درصد از تولیدات جهانی را دارا است.
سایر تولید کنندگان کشورها شامل برزیل، شیلی، چین، فرانسه، اسپانیا، اوکراین، و انگلستان درحالی که تولید پتاس در خاورمیانه و آفریقا بسیار کم و یا اصلا تولید نمی شود.
از زمان اغاز معدن پتاس در کانادا در سال 1962 ، تولیدات در شمال آمریکا به سمت کانادا منتقل شد.
کشاورزان اروپا و اتحاد شوروی 30 درصد پتاس جهان را در سال 1997 مصرف کردند، در آسیا 25درصد و در U.s نیز 25درصد و در آمریکای لاتین 15درصد سولفات پتاسیم دومین ترکیبی است که دارای تناژ بالایی از K است و در کودها از آن میتوان استفاده کرد.
برای محصولاتی که نمی توانند یون های کلرید را به خوبی تحمل کنند مانند تنباکو و بعضی از میوه ها و سبزیحات سولفات ها یا سایر فرم های نانوکلراید می توانند جایگزین شوند.
منبع های K غیر کلرید اغلب در مناطقی نیاز است که در آن مناطق کلرید انباشته شده باشد یا در آن مناطق گوگرد موجود باشد که محصول فوق ترجیح داده می شود.
خاک در این مناطق دارای گوگرد و K است.
جمع بندی
کود پتاسیم (K) معمولاً برای بهبود عملکرد و کیفیت گیاهان در حال رشد در خاک هایی که فاقد منبع کافی از این ماده غذایی ضروری هستند، اضافه می شود. این کود باعث فعال کردن واکنش های آنزیمی، سنتز پروتئین ها، تشکیل نشاسته و قند در گیاه، تنظیم جریان آب در برگ ها و سلول ها می شود. بیشتر کود K از رسوبات نمک باستانی واقع در سراسر جهان بدست می آید در نتیجه سولفات پتاسیم به ندرت به شکل خالص در طبیعت یافت می شود زیرا به طور طبیعی با نمک های حاوی منیزیم، سدیم و کلر مخلوط می شود.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.